12. Nước Myanmar đổi mới

Ảnh minh họa LTS. Những thay đổi mạnh mẽ gần đây ở Myanmar đang đưa đất nước này bước sang một trang mới trong lịch sử hiện đại của quốc gia. Một Myanmar hội nhập đầy đủ với cộng đồng thế giới với những bước tiến mạnh mẽ trong cải cách kinh tế chắc chắn sẽ mở ra cơ hội phát triển quan trọng cho xứ sở chùa Vàng kỳ bí.

Kết thúc “chế độ toàn trị” Đây là ngôn từ được dùng trong xã luận nhân dịp Myanmar kỷ niệm Quốc khánh lần thứ 64 (4.1.1948-4.1.2012), được báo New Light of Myanmar của Bộ Thông tin nước này dùng để gọi năm 2011 – năm của giai đoạn chuyển giao sang một thời kỳ mới khi chính quyền dân sự lên nắm quyền và thực hiện nhiều cải cách. Bài báo có đoạn viết “Hầu hết các quan sát viên quốc tế đều sửng sốt trước thực tế rằng Myanmar, từng do một chính phủ quân sự toàn trị lãnh đạo, nay đã bắt đầu thực thi nền dân chủ” Trên thực tế, năm 2011 đã chứng kiến những chuyển biến sâu sắc có ý nghĩa đột phá trong đời sống kinh tế chính trị ở xứ sở chùa Vàng. Những thay đổi dù diễn ra nhanh chóng song đây là các bước đi của một kế hoạch cải cách lâu dài, thể hiện Chính quyền Myanmar chủ động trong thực hiện Lộ trình dân chủ 7 bước, cũng như tạo đột phá để cải thiện và bình thường hóa quan hệ với Mỹ và phương Tây, từ đó mở rộng quan hệ đối ngoại. Trước tiên là cuộc Tổng tuyển cử ngày 7/11/2010 bầu Quốc hội Myanmar. Về thực chất, đây là việc triển khai bước 5 của “Lộ trình dân chủ” 7 bước” (công bố và thực hiện từ đầu năm 2003) của chính phủ quân sự của Thống tướng Than Shwe, đó là: Tổ chức cuộc tổng tuyển cử tự do, dân chủ, công bằng để bầu ra Quốc hội theo quy định của Hiến pháp 2008. Cuộc bầu cử đã diễn ra trong không khí hòa bình, ổn định, dân chủ và tự do, với hơn 3.000 ứng cử viên từ 37 đảng chính trị khắp cả nước đua nhau tranh cử 1.159 ghế Quốc hội. Theo kết quả được Ủy ban bầu cử Liên bang công bố 10 ngày sau ngày tổng tuyển cử, có 11/37 đảng trúng cử ở Thượng viện và Hạ viện; 25/37 đảng trúng cử ở Nghị viện Bang, Vùng. Đảng Đoàn kết phát triển - USDP của chính phủ thắng cử áp đảo tới 76% , còn lại 24% thuộc các đảng khác. Tiếp đó, ngày 31/1/2011, Quốc hội Myanmar (Thượng viện và Hạ viện) cùng Nghị viện 14 Bang, Vùng trong cả nước họp phiên đầu tiên thống nhất quy tắc, lề lối làm việc và bầu người đứng đầu Nghị viện các cấp. Ngày 4/2/2011, Quốc hội Myanmar bỏ phiếu bầu ông Thein Sein (do Hạ viện giới thiệu) làm Tổng thống CHLB Myanmar. Quốc hội cũng bỏ phiếu thông qua kiến nghị của Tổng thống Thein Sein về việc thành lập Chính phủ dân sự mới. Đối với Myanmar, sự kiện 31/1/2011 và sự kiện 4/2/2011 có ý nghĩa rất quan trọng vì kể từ năm 1962, đây là lần đầu tiên vai trò của Quốc hội đã được khôi phục trong đời sống chính trị của đất nước này. Hai tháng sau, ngày 31/3/2011, Tổng thống Thein Sein cùng 30 bộ trưởng và 14 thủ hiến các bang, vùng thực hiện Lễ tuyên thệ nhậm chức. Tổng thống Thein Sein tuyên bố tư tưởng và phương châm của chính phủ mới là “xây dựng Chính phủ hành chính làm việc hiệu quả và trong sạch”. Đến đây, "Lộ trình dân chủ 7 bước" của chính phủ Myanmar hoàn thành bước thứ 6, chuyển sang bước thứ 7 và cũng là bước cuối cùng: xây dựng đất nước phát triển, hiện đại và dân chủ. Chính phủ dân sự mới ở Myanmar cũng trả tự do cho hàng nghìn tù nhân chính trị, ký thỏa thuận hòa bình sơ bộ với các nhóm sắc tộc, nới lỏng kiểm soát truyền thông, thông qua luật lao động mới, giảm thuế đầu tư nước ngoài, tạo bầu không khí mới trong đời sống chính trị trong nước và quan hệ với các nước. Về hòa hợp dân tộc, ngày 12/8/2011, Bộ trưởng Tuyên truyền và Văn hóa thay mặt chính phủ Myanmar lần đầu tiên họp báo tại Thủ đô Nay Pyi Taw tuyên bố chính sách mới của chính phủ mong muốn ngừng bắn, đàm phán hòa bình với các nhóm sắc tộc vũ trang ly khai trong cả nước. Đến cuối năm 2011, chính phủ Myanmar đã ký Thỏa thuận ngừng bắn với hầu hết các lực lượng vũ trang ly khai đồn trú ở vùng biên giới giáp Trung Quốc và Thái Lan. Ngày 19/8/2011, Tổng thống Thein Sein và bà Aung San Suu Kyi – Lãnh tụ đảng Liên đoàn quốc gia vì dân chủ (NLD), đạt thỏa thuận gác bỏ bất đồng, cùng hợp tác vì lợi ích của quốc gia và nhân dân, mở đường cho bà Aung San Suu Kyi và NLD tham gia các cuộc bầu cử QH bổ sung. Ngày 4/11/2011, Tổng thống Thein Sein ký sắc lệnh “Sửa đổi Luật đăng ký đảng phái” và ngày 25/11/2011, đảng NLD đăng ký và được khôi phục vị trí hợp pháp. Về đối ngoại, ngày 17/11/2011, Tổng thống Thein Sein tham dự Hội nghị Cấ ASEAN lần thứ 19 tại Bali, Indonesia. Nguyên thủ 10 nước ASEAN nhất trí trao nhiệm vụ vinh dự cho Myanmar làm Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2014. Kể từ khi Myanmar gia nhập tổ chức ASEAN (tháng 7/1997), đây là lần đầu tiên Myanmar được tín nhiệm nhận trọng trách vinh dự này. Từ 30/11 đến 2/12/2012, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton thăm chính thức Myanmar, đánh dấu quan hệ Myanmar – Mỹ đã chuyển từ giai đoạn đối đầu sang đối thoại, cải thiện và tiến tới bình thường hóa. Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ đã mở đầu một loạt các chuyến thăm khác sau đó của đại diện ngoại giao cấp cao từ nhiều nước Phương Tây như Anh, Pháp, Đức, Nauy, Úc, Nhật bản, New Zealan… tới quốc gia Đông Nam Á này, đem lại nhiều kết quả đối ngoại quan trọng cho Myanmar trong nỗ lực đưa đất nước thoát khỏi tình trạng bị bao vây cô lập, cụ thể là Mỹ quyết định trong năm 2012 sẽ nâng quan hệ ngoại giao với Myanmar từ cấp Đại biện lên cấp Đại sứ; Liên minh châu Âu (EU) bãi bỏ lệnh cấm đi lại từng áp dụng với các lãnh đạo cấp cao của Myanmar, quyết định từ tháng 4/2012 chính thức mở Văn phòng đại diện tại Myanmar. Cải cách kinh tế Tiến trình cải cách chính trị và mở cửa xã hội của Myanmar đã đồng thời tạo ra nhiều cơ hội mới cho giới kinh doanh và đầu tư nước ngoài. Từ chỗ nằm trong danh sách những nước nghèo nhất thế giới sau hơn hai thập kỷ bị bao vây cấm vận, giờ đây tiến trình cải cách mở ra nhiều cơ hội để Nay Pyi Taw vực dậy nền kinh tế trì trệ. Báo cáo gần đây của IMF về Myanmar dự báo, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này tăng 5,5% trong tài khóa 2011 (tính đến tháng 3/2012), và có thể đạt 6% cùng kỳ năm tới. Các chuyên gia của IMF cho rằng Myanmar, sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, lực lượng lao động trẻ và vị trí kinh tế chiến lược, Myanmar có thuận lợi để phát triển thành một trung tâm năng lượng và tài nguyên, kết nối Ấn Độ, Trung Quốc và Đông Nam Á. Nằm tại Đông Nam Á, thuộc Tây Bắc bán đảo Trung-Ấn, Myanmar là quốc gia có diện tích lớn ở Đông Nam Á với địa hình có núi bao quanh, tạo thành các vùng thảo nguyên rộng lớn, rất tốt cho phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Bên cạnh đó Mianma rất giàu tài nguyên thiên nhiên như: gỗ, cao su, đá quý, vàng… đặc biệt là trữ lượng dầu và khí tự nhiên rất lớn, đứng thứ 10 trên thế giới. Myanmar cũng là một cánh cửa mở vào hai thị trường đông dân nhất, Trung Quốc và Ấn Độ, đồng thời là thành viên của Cộng đồng kinh tế ASEAN năng động. Nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển sau một thời gian dài chững lại, Chính phủ Myanmar đã tập trung nhiều nỗ lực phát triển kinh tế, ban hành nhiều chính sách mới nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư trong và ngoài nước như kế hoạch miễn thuế 8 năm cho các doanh nghiệp nước ngoài, ban hành 6 đạo luật về doanh thu, miễn thuế xuất khẩu cho các sản phẩm chất lượng cao làm từ gỗ, tre, mây, xem xét cổ phần hóa một số doanh nghiệp nhà nước... Kinh tế Myanmar trong năm 2011 tăng trưởng nhanh, tổng kim ngạch thương mại tăng 102,5% so với cùng kỳ năm 2010; tổng giá trị đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Myanmar đạt 20 tỷ USD (tổng FDI từ trước đến nay là 36 tỷ USD). Kể từ khi Chính phủ Myanmar bắt đầu đổi mới, nhiều tập đoàn nước ngoài, đặc biệt là từ các nước ASEAN, ngày càng chú ý đến cơ hội đầu tư tại Myanmar, nhất là trong các lĩnh vực dầu khí, du lịch. Tới đây, chính quyền Myanmar dự kiến sẽ thay đổi luật đầu tư, cho phép người nước ngoài vào thành lập công ty mà không cần phải liên kết với một đối tác trong nước. Không những thế, họ còn được chính quyền miễn thuế trong 5 năm. Đây là bước cải tổ kinh tế được xem là ngoạn mục nhất và cũng cho thấy quyết tâm thu hút đầu tư nước ngoài của Myanmar. Theo số liệu của Tổng cục thống kê Myanmar, trong số 31 quốc gia và vùng lãnh thổ hiện đang đầu tư tại Myanmar, Trung Quốc đang chiếm tới 35% tổng vốn đầu tư với số vốn gần 14 tỷ USD (năm tài chính 2010-2011) và là nhà đầu tư số một tại nước này. Điều này được lý giải bởi vị trí chiến lược của Myanmar đối với Trung Quốc, đặc biệt trong vấn đề an ninh quốc gia và giao lưu kinh tế thương mại, với đường biên giới chung trải dài hơn 2.000 km. Thách thức Tuy nhiên, công cuộc cải cách kinh tế, chính trị của Myanmar không phải là không có những thách thức, trước mắt đó là những những trở ngại về hệ thống cơ sở hạ tầng, pháp luật và nguồn nhân lực. Với dân số 59,1 triệu người và có tới 135 dân tộc và nhiều nền văn hóa bản xứ khác nhau cùng tồn tại, sự đa dạng chủng tộc dân cư ở Myanmar có một vai trò quan trọng trong việc xác định chính trị, lịch sử và nhân khẩu học của quốc gia này thời hiện đại, khiến nguy cơ chia rẽ khu vực và sắc tộc luôn đe dọa an ninh ổn định xã hội. Hiện nay, trở ngại lớn nhất cho đầu tư nước ngoài tại Myanmar là cơ sở hạ tầng nghèo nàn, nguồn nhân lực kém cỏi, nhiều mức tỷ giá và nhất là hệ thống pháp lý chưa thuận lợi. Theo IMF, Nay Pyi Taw cần tiến hành cải cách kinh tế nhằm ổn định nền kinh tế vĩ mô, tạo môi trường bền vững cho đầu tư, trong đó, ưu tiên giải quyết vấn đề tỷ giá hối đoái. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi phải cải thiện các lĩnh vực quản lý kinh tế vĩ mô, bắt đầu bằng việc thiết lập khuôn khổ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát cũng như hiện đại hóa hệ thống tài chính. Về đầu tư trực tiếp nước ngoài, Myanmar cần nhân rộng thành công trong thu hút vốn FDI trong lĩnh vực năng lượng sang các lĩnh vực khác, góp phần phát triển khu vực tư nhân, đa dạng hóa nền kinh tế, mở ra những cơ hội xuất khẩu mới. Bằng những cải cách trong thời gian qua, bước đầu Myanmar đã có được những thuận lợi nhất định, mở ra triển vọng phát triển kinh tế trong nước, tăng cường hợp tác quốc tế. Ở phía trước, Nay Pyi Taw vẫn còn nhiều việc phải làm để duy trì những kết quả bước đầu của cải cách, biến chúng thành những thành tựu bền vững. Đó cũng là lý do mà chính quyền Myanmar sẽ tiếp tục lộ trình cải cách, dân chủ, trên cơ sở bảo đảm vai trò lãnh đạo của mình và sự ổn định xã hội. Chu Khang(http://www.tgvn.com.vn/Item/VN/BAICHU/2012/3/2C74B1AACFB562FD/) Myanmar đang thay đổi ngoạn mục Đại sứ Việt Nam tại Myanmar Chu Công Phùng cho rằng việc Myanmar giữ chức Chủ tịch ASEAN năm 2014 sẽ khiến thế giới bên ngoài thêm tin tưởng vào những thay đổi “ngoạn mục” ở nước này là thực chất, lâu dài chứ không phải tạm thời. Dưới đây là trả lời của ông với phóng viên Báo TG&VN. Xin ông cho biết ý nghĩa của những thay đổi tích cực từ Chính phủ Myanmar thời gian gần đây? Kể từ sau khi Myanmar bầu cử quốc hội (7/11/2010) và thành lập chính phủ dân sự đa đảng (31/3/2011) đến nay, trên đất nước Myanmar đã xảy ra nhiều thay đổi “ngoạn mục” về đối nội và đối ngoại. Cần nói thêm là, Lãnh đạo Chính phủ mới Myanmar với đại đa số nhân sự chuyển từ chính phủ quân sự sang đang làm đổi thay bộ mặt đất nước chùa Vàng mà không cần đến bất cứ cuộc cách mạng sắc màu nào như đã xảy ra ở một số nước châu Âu, Trung Đông, Bắc Phi… Những thay đổi này có ý nghĩa rất quan trọng và đang tác động rất tích cực tới sự phát triển của Myanmar. Về đối nội, phù hợp với nguyện vọng khát khao của nhân dân Myanmar về 3 vấn đề bức xúc nhất hiện nay: Hòa hợp dân tộc: Hơn nửa thế kỷ từ khi giành độc lập (4/1/1948), đất nước Myanmar chưa bao giờ ngừng tiếng súng xung đột giữa quân đội chính phủ với các lực lượng vũ trang ly khai; chưa bao giờ có tiếng nói chung giữa các đảng phái chính trị đối lập với đảng cầm quyền. Vì vậy, việc Tổng thống Thein Sein tháng 5 và tháng 12/2011 ký lệnh giảm án và đại ân xá cho hơn 15.000 tù nhân, trong đó có nhiều tù chính trị; ngày 12/8/2011 tuyên bố chính sách mới về việc ngừng bắn, đàm phán ký kết thỏa thuận duy trì hòa bình với các nhóm vũ trang ly khai; tiếp theo đó ngày 19/8/2011, Tổng thống Thein Sein đối thoại xây dựng với bà Aung San Suu Kyi – Lãnh tụ đảng đối lập lớn nhất - NLD, được nhân dân cả nước Myanmar hoan nghênh và ủng hộ. Dân chủ hóa chính trị xã hội: cùng với việc nới lỏng quản lý thông tin, tuyên truyền, sự kiện ngày 1/12/2011, Quốc hội Myanmar thông qua Luật “tụ họp và biểu tình hòa bình” được coi là một sự kiện lớn của Myanmar, mở ra con đường dân chủ hóa mới mẻ trong đời sống chính trị của đất nước 60 triệu dân nhưng có tới 135 sắc tộc và 37 đảng phái chính trị khác nhau. Đổi mới chính sách kinh tế, cải thiện đời sống nhân dân: Việc Chính phủ Myanmar quyết định tăng lương cho hơn 700.000 cán bộ, công chức, quân nhân đã nghỉ hưu và tuyên bố thực hiện chính sách giảm tỉ lệ dân nghèo ở nông thôn từ 70% năm 2011-2012 xuống còn 60% vào năm 2014-2015, cũng như việc Quốc hội Myanmar đang sửa đổi các đạo Luật kinh tế nhằm kích thích sản xuất và xuất khẩu…được đại đa số nhân dân Myanmar hoan nghênh và ủng hộ. Về đối ngoại, điều chỉnh chính sách của Myanmar từ chỗ “nhất biên đảo” với một nước lớn sang cân bằng hơn giữa các nước lớn Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, nhất là việc Myanmar đang cải thiện nhanh chóng quan hệ với Liên Hợp Quốc, Mỹ và các nước phương Tây không chỉ nâng cao vị thế quốc tế của Myanmar, củng cố chính sách không liên kết của Myanmar mà hơn nữa còn giúp Myanmar có cơ sở vững chắc từng bước hội nhập quốc tế. Triển vọng của quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa VN và Myanmar trong thời gian tới sẽ thế nào, thưa ông ? Trước khi Myanmar có những thay đổi kể trên, VN và Myanmar đã hình thành vững chắc mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt. Sau khi Myanmar thành lập chính phủ mới, lãnh đạo cấp cao VN đã có nhiều chuyến thăm Myanmar. Đó là chuyến thăm của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải (tháng 6/2011); Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (tháng 12/2011), Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh (tháng 3/2012)... Về phía Myanmar, tiếp theo các đoàn Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Myanmar, Bộ trưởng Nông nghiệp và Thủy lợi Myanmar thăm VN, Tổng thống Thein Sein đã thăm chính thức VN từ 20-21/3/2012. Các chuyến thăm kể trên có ý nghĩa rất quan trọng thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác nhiều mặt giữa hai nước. Về hợp tác kinh tế, kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2011 giữa 2 nước đạt 168 triệu USD, tăng hơn 20 lần so với năm 2000. Về đầu tư, phía Myanmar cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2012, chỉ tính 3 dự án đầu tư lớn của VN đã và sắp được Myanmar cấp giấy phép đầu tư chính thức sẽ nâng tổng vốn đầu tư trực tiếp của VN vào thị trường Myanmar lên gần 500 triệu USD, xếp thứ 12 - 13 trong tổng số quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư trực tiếp tại Myanmar. Với nền tảng vững chắc đó, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng quan hệ VN – Myanmar từ nay sẽ phát triển nhanh chóng tương xứng với tiềm năng của hai nước. Theo ông, việc Myanmar giữ chức Chủ tịch ASEAN vào năm 2014 có ý nghĩa như thế nào đối với nước này trong bối cảnh đang tiến hành mở cửa? Ngày 17/11/2011, tại Hội nghị Nguyên thủ ASEAN lần thứ 19 tại Bali (Indonesia), nguyên thủ 10 nước ASEAN nhất trí trao nhiệm vụ vinh dự cho Tổng thống Thein Sein: Myanmar làm Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2014.Kể từ khi gia nhập ASEAN vào tháng 7/1977, đây là lần đầu tiên Myanmar được ASEAN tín nhiệm giao cho trọng trách này. LHQ, Mỹ và các nước phương Tây đều hoan nghênh quyết định này của ASEAN. Sự kiện này có ý nghĩa rất lớn đối với chính phủ và nhân dân Myanmar. Thứ nhất, đối với nhân dân Myanmar, đây là niềm tự hào dân tộc của một đất nước có tới 135 sắc tộc. Trong quá khứ nhân dân Myanmar từng rất tự hào là quốc gia tham gia sáng lập Phong trào không liên kết, nơi sinh ra U Thant – Tổng thư ký LHQ đầu tiên là người châu Á (1961-1971). Nhưng suốt hơn 2 thập kỷ bị bao vây cấm vận kể từ năm 1990, cùng với tụt hậu về kinh tế, Myanmar còn bị cô lập trên trường quốc tế. Những người qua màn hình vệ tinh chứng kiến đoàn đại biểu Myanmar tiếp nhận vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN năm 2014 tại Indonesia ngày 17/11/2011 như thế nào, chắc chắn sẽ hiểu tâm trạng của người dân Myanmar trước sự kiện trọng đại này. Là người trực tiếp tiếp xúc với các tầng lớp dân chúng Myanmar, tôi cảm nhận rất rõ điều này. Thứ hai, sự kiện này còn góp phần làm tăng uy tín của chính phủ mới. Qua đó, nhân dân Myanmar và quốc tế càng thấy rõ chính phủ mới ở Myanmar và Tổng thống Thein Sein đã cố gắng như thế nào để đạt được lòng tin và sự đồng thuận của ASEAN giao cho Myanmar trọng trách này với sự đồng tình của LHQ, Mỹ và phương Tây. Thứ ba, Mỹ và các nước phương Tây đang quan sát những thay đổi ở Myanmar để từng bước tháo bỏ bao vây cấm vận và trừng phạt kinh tế đối với Myanmar. Sự kiện này sẽ khiến thế giới bên ngoài thêm tin tưởng vào những thay đổi ở nước này là thực chất, lâu dài chứ không phải tạm thời. Nói cách khác, việc được đảm nhiệm chức Chủ tịch ASEAN 2014 là một “hàn thử biểu” và là “chất xúc tác” quan trọng giúp Myanmar nhanh chóng hội nhập quốc tế, sớm hóa giải được sức ép quốc tế đối với Myanmar suốt hơn 20 năm qua. Xin cảm ơn Đại sứ! Ngọc Mai (thực hiện) Ý kiến Stratfor: Tiến trình tự do hóa và bình thường hóa quan hệ với thế giới bên ngoài của Myanmar có thể sẽ tác động sâu sắc đến bức tranh địa chính trị tại châu Á.. Myanmar như một Ápganixtan có tiềm năng làm thay đổi một khu vực. Nếu Myanmar tiếp tục con đường cải cách của mình bằng việc kết nối với Mỹ và các nước láng giềng, Myanmar sẽ phát triển thành một trung tâm năng lượng và tài nguyên, quy tụ được tiểu lục địa Ấn Độ, Trung Quốc và Đông Nam Á vào một quần thể cơ bản, linh động. Sự chuyển đổi chính trị ở Myanmar mới chỉ bắt đầu và vẫn có nhiều khả năng đi sai đường. Vấn đề khó khăn, cũng giống như tại Nam Tư và Iraq, đó là sự chia rẽ khu vực và sắc tộc. Chỉ đơn giản tổ chức bầu cử là không đủ nếu cuộc bầu cử lại đưa người dân tộc Miến Điện, những người không thỏa hiệp với các dân tộc thiểu số, lên nắm quyền. Một hệ thống với nhiều quyền lực được trao cho các dân tộc thiểu số phải được xây dựng từ đầu. Tập hợp hòa bình các dân tộc thiểu số đòi hỏi phải có các cơ quan liên bang vững mạnh. Straits Times: Từ vài tháng nay, chính phủ dân sự dưới quyền Tổng thống Thein Sein được cả thế giới ca ngợi là đang đưa Myanmar đi theo con đường dân chủ bằng những hành động được thế giới cho là quả cảm và ngoạn mục như trả tự do cho mấy trăm tù nhân chính trị, giảm bớt kiểm duyệt báo chí và truyền thông, cho phép đảng đối lập Liên đoàn quốc gia vì dân chủ hoạt động trở lại, đối thoại và tạo điều kiện dễ dàng cho lãnh tụ đối lập nổi tiếng Aung San Suu Kyi thuộc Liên đoàn quốc gia vì dân chủ Myanmar. Vì đã lựa chọn con đường dân chủ, tương lai của Myanmar nhất thiết phải dựa căn bản trên hòa bình và ổn định, phải nuôi dưỡng tinh thần đó để có được một nền dân chủ toàn diện và sau đó mới là vấn đề phát triển nền kinh tế. Đài RFI: Việc Chính phủ dân sự Myanmar tiến hành một loạt cải cách chính trị đã tạo ra một luồng gió mới và hy vọng từng bước dân chủ hóa tại quốc gia Đông Nam Á này. Việc thả tù nhân chính trị, nối lại đối thoại với lãnh đạo phong trào dân chủ Aung San Suu Kyi, mời gọi các nhà đối lập lưu vong hồi hương cuối cùng đã tạo được sức thuyết phục đối với những nhà quan sát bi quan nhất về khả năng đổi mới tại Myanmar. K.C