Cái khôn- cái sợ- cái dại...đều là những thuộc tính của con
người. Những thuộc tính đó lại tác động vào xã hội, chi phối sâu sắc xã
hội, tụt hậu hay phát triển, bất hạnh hay hạnh phúc. Phát ngôn và Hành
động tuần này xoay quanh câu chuyện về thuộc tính con người, cũng là
xoay quanh dâu bể cuộc đời... Đại lễ- lũ lụt và ..."cái khôn đi trước rước cái sáng suốt đi sau" |
||||||||||
Rất kỳ lạ là những
ngày đầu tháng 10 vừa qua, tạo hóa như thử thách sức lực và trí khôn của
con người. Cùng lúc, cả xã hội được chứng kiến 2 sự kiện như đối lập,
và "đối trọng" nhau. Một đầu- Thủ đô Hà Nội tưng bừng chăng đèn kết hoa,
rạng ngời các công trình "chào mừng..." và rạng ngời ánh điện chuẩn bị
đón Đại lễ 1000 năm mới có một lần.
Một đầu kia, miền Trung nhớn nhác đối
mặt với cơn lũ lớn không mời mà đến, mỗi năm không chỉ một lần. Không
điện, không nhà, không cửa. Người dân kinh hoàng "đón lũ" trong cái tối
om của đêm trường cô tịch, của đói rét, của cái sống, cái chết mong manh
không ranh giới. 85 người dân bị chết, bị mất tích và bị thương, cùng
20 vạn ngôi nhà "chìm đắm" trong mênh mông biển nước...Sự hoạn nạn đã
lên đến tột cùng điểm đỉnh.
Tại xã Tân Hóa (Minh Hóa- Quảng Bình),
hơn 3500 người dân, trong đó có rất nhiều trẻ em, đã phải chui vào hang
tránh lũ, và suốt 5 ngày trời không gạo, không muối, không áo quần thay
đổi, sống một cuộc đời ...đồ đá. Đói quá, người dân đã phải ăn cả thịt
con trâu chết vô tình trôi dạt qua đó (!) Ông Thái Xuân Đào (68 tuổi) có
một câu nói thật đau xót: "... Bà con cố gắng kiếp gia súc mà sống thôi..."
(Bee.net.vn, 12-10-2010). Có ai đó đã ví, các em học sinh Tân Hóa, khi
học bài lịch sử về nguồn gốc loài người, hẳn sẽ rất giỏi bởi những ngày
qua, các em đã hiểu thế nào là đời sống người...nguyên thủy. Một sự ví
von hài hước mà...cay đắng.
Chính vì vậy, Đại lễ 1000 năm Thăng
Long- Hà Nội lẽ ra là một lễ hội tưng bừng cả nước hướng về, không phải
của riêng Thủ đô, bỗng trở thành "tâm điểm" của những tranh cãi, phê
phán. Có cả bình tĩnh và nóng nảy, có cả thấu tình đạt lý và cực
đoan...Giữa lúc đó, tai nạn nổ 2 contennơ pháo ở Sân vận động Quốc gia
Mỹ Đình, làm 4 người chết (3 chuyên gia nước ngoài, 1 người VN) và 3
người khác bị thương, khiến dư luận xã hội như quả bóng bị bơm căng tròn
tột đỉnh.
Chỉ còn 2 ngày nữa là Kỷ niệm Đại lễ.
Chiều thứ 6 ngày 8-10, một tin bất ngờ đồng loạt đăng trên các báo, đã
như một cái van làm xẹp bớt quả bóng dư luận xã hội bởi 2 sự kiện vô
tình như đối cực. Đó là quyết định của Thành ủy, UBND t/p Hà Nội dừng
việc bắn pháo hoa tại 29 điểm trên toàn t/p vào đêm bế mạc Đại lễ 10-10,
dành số tiền 5 tỷ đồng giúp đỡ đồng bào các tỉnh miền Trung đang phải
gắng sức chống chọi thủy thần.
Trả lời phỏng vấn của p/v VietNamNet, ngày 9-10, ông Phạm Quang Nghị- Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định: "Dừng bắn pháo hoa vì nghĩa vụ và trách nhiệm".
Dư luận báo chí, đặc biệt các trang mạng
cá nhân (blog), sau những bức xúc, những chỉ trích, thậm chí phẫn nộ,
cũng đồng loạt hoan nghênh quyết định của Thủ đô Hà Nội, là "sáng suốt,
được lòng dân".
Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho
rằng, đó mới chỉ là "cái khôn đi trước rước cái sáng suốt đi sau". Bởi
nếu là "cái sáng suốt đi trước" thì lẽ ra, quyết định ấy phải "sáng suốt
đi trước" hơn rất nhiều, không đến nỗi phải "đi sau rốt" các trang mạng
cá nhân lớn tiếng kiến nghị, mở đầu là blog của trannhương.com.
Thôi thì, dẫu "sáng suốt" hay "khôn
ngoan" mà cuối cùng, người dân không phải "một bên cười nụ, một bên khóc
thầm", thì điều đó đều là "được" cả.
Chợt nhớ tối qua, VTV1 đưa một sự kiện
thời sự nóng hổi và vô cùng hồi hộp của đất nước Chile, thu hút sự quan
tâm, lo lắng theo dõi của cả nhân loại. Cuộc giải cứu 33 thợ mỏ bị "chôn
sống" khi sự cố sập lò xảy ra suốt gần 70 ngày qua đã thành công mỹ
mãn.
Thật cảm động khi được nhìn thấy hình
ảnh của Tổng thống Chile luôn có mặt trong cuộc giải cứu thần kỳ, khi
ông ôm hôn rất chặt người trưởng ca- người thợ cuối cùng được đưa lên
mặt đất. Phát biểu tại buổi chào đón những người thợ được giải cứu, ông
nói một câu thấm thía: Cảm ơn tất cả những người thợ mỏ đã "cho chúng tôi" một bài học về tình người!
Ông - vị Tổng thống Chile, quan chức cao
cấp nhất một đất nước, đã không coi đó là sự "cứu giúp", mà ngược lại,
ông tự cho đã nhận được ở đó một bài học - bài học vì con người!
Phải văn hóa lắm, phải nhân văn lắm, mới
có thể nhận chân giá trị của một vị thế lãnh đạo dường ấy, với nhân dân
mình. Ông là người được nhận chứ không phải người "ban cho".
Lẽ dĩ nhiên, chẳng người thợ mỏ, chẳng
người dân Chile nào lại muốn có một tai họa kiểu đó, để "cho" chính
quyền của họ một bài học về tình người. Nhưng sự cố đó đã xảy ra. Tuyệt
vời thay, người lãnh đạo một quốc gia, và những vị quan chức cấp cao của
quốc gia Chile, đã "thuộc bài" một cách mỹ mãn, đáng trân trọng.
Và cũng chẳng người dân miền Trung nào
lại muốn lũ lụt xảy ra để thử thách sự "thuộc bài" của những người lãnh
đạo Thủ đô. Nhưng lũ lụt đã xảy ra, và các quan chức chính quyền Thủ đô
cũng đã trả được bài, tuy sự "trả bài" có hơi muộn màng.
"Con sáo lội sông"... và 2 lần hiểm họa
Khi những con lũ lớn ở miền Trung còn
chưa kịp rút, thì xã hội lại tiếp tục chứng kiến những hình ảnh xót xa,
cũng về chuyện sông nước, cho dù tưởng như đã quá quen thuộc.
Báo Dân trí ngày 8-10-2010 đưa tin: "Không
có cầu, hàng ngày người dân và trẻ em thôn Phú Mưa (xã Jơ Ngây, huyện
miền núi Đông Giang, Quảng Nam) muốn sang phía bên kia đường quốc lộ
ĐT604 phải bơi qua con sông R'lang đang chảy xiết trong mùa nước lũ.
Trên khúc sông, hàng chục em học sinh đứng đợi người thân đến đón sau
buổi học sáng ngày 7/10.
Anh Alăng Ting cho biết: "Nhiều năm
ni rồi, do không có cầu nên người dân chúng tôi muốn làm chi cũng phải
bơi sông lớn. Nhiều lần cũng suýt mất mạng nhưng cũng phải liều mình chứ
biết làm răng?". Còn theo Bí thư Chi bộ thôn Phú Mưa, ông Alăng Bảy:
"Không có cầu, người dân và các em học sinh thôn Phú Mưa đều phải bất
chấp tính mạng của mình mỗi lần có việc phải qua lại".
Nhìn tấm ảnh người cha, tay trái cầm cặp
sách học sinh giơ lên quá đầu, cùng với túm quần áo, tay phải dắt đứa
con gái bé bỏng, trần truồng, mái tóc đuôi gà bết nước "lội sông", mà
đau xót quá.
Bỗng liên tưởng ca khúc trữ tình của nhạc sĩ Trần Tiến (Ngẫu hứng sông Hồng): "Con sáo sang sông bạt gió. Con sít thương ai, lội sông, lội sông...tìm ai!".
Nhưng những con sáo bé bỏng này đâu có sự lãng mạn, mà chỉ có sự kinh hoàng khi ngây thơ lội sông để...tìm chữ.
Tôi đã lặng đi rất lâu khi nhìn tấm ảnh
khiến trĩu nặng con tim. Và tự hỏi, nếu con tôi, cũng phải sống trong
hoàn cảnh đó, liệu tôi có đủ can đảm cho con đi học ngày ngày như thế
không? Có lẽ không! Tôi xin nhận là kẻ hèn nhát, kẻ phạm Luật phổ cập
Giáo dục tiểu học, bởi tôi không thể...
Bởi tôi vẫn luôn nhớ đến vụ tai nạn sông
nước đau lòng ở bến đò Chôm Lôm năm nào, đã cướp đi sinh mạng của biết
bao bé thơ. Nhớ đến những em bé, cổ quàng khăn đỏ bay phấp phới, ngày
ngày treo mình đu dây vượt dòng sông Poko hung dữ, cũng chỉ để đi ...tìm
chữ.
Cái con chữ bé nhỏ, bỗng thành tàn nhẫn
thế, khi vô tình nó thách thức, nó "đánh đố" biết bao sinh mạng của
những con sáo ngây thơ.
Nhưng con chữ vô tri vô giác nó vô tình hay con người có tim, có óc vô tình? Nó vô cảm hay con người vô cảm?
Thú thật, người viết bài này, rất "dị
ứng" với câu nói tưởng là khen ngợi của một vị quan chức trước hình ảnh
đu dây của trẻ em bên dòng sông PoKô, vì nó... giả dối quá: "Đó là một
sự sáng tạo của người dân", khi nhớ tới gương mặt căng thẳng của các em
chuẩn bị treo mình vượt sông, mà vô cùng đau đớn, vô cùng phẫn nộ.
Dường như xã hội chúng ta rất hồn nhiên
nên rất chóng quên. Rất chóng quên vụ đắm đò Chôm Lôm. Rất chóng quên
chiếc đu dây tử thần mong manh treo trên dòng Poko chảy xiết...Nên câu
chuyện lội sông R'lang của trẻ em thôn Phú Mưa (xã Jơ Ngây, huyện miền
núi Đông Giang, Quảng Nam) lại tiếp diễn.
Sẽ còn biết bao con sáo thơ ngây ngày ngày lội sông...tìm chữ, ở mọi dòng sông trên đất nước này, chưa được báo chí phát hiện?
Sáng tạo là động lực cho xã hội phát
triển. Nhưng nhìn những hình ảnh...sáng tạo vượt sông của những người
cha, người mẹ thôn Phú Mưa, chắc những người đọc như chúng ta, chẳng ai
mong muốn một sự sáng tạo cay cực đó!
Sông nước mùa lũ luôn là hiểm họa với
tính mạng con người, đặc biệt với trẻ thơ, nhất là đất nước ta là đất
nước của những dòng sông. Nhưng còn có một dòng sông- một hiểm họa còn
lớn hơn, đáng sợ hơn- sự vô cảm của con người có trách nhiệm, chảy lạnh
lẽo, âm thầm trong những con tim. Ai đó đã nói, một con người mất đi, là
nối bất hạnh với cả gia đình. Nhưng niềm tin mất đi, là nỗi bất hạnh
với cả một dân tộc.
Xin cả xã hội chúng ta, trong đó có các
ông, các bà...từ quan chức đến tận thường dân, trong đó có tôi, có anh,
có chị, có các anh, các chị... đừng để cho nỗi bất hạnh đó, ăn mòn.
"Không sợ mất...vợ, chỉ sợ mất ...lập trường"
Đó là câu nói nửa đùa, nửa thật và rất
hài hước của GS. TSKH Hồ Ngọc Đại, ám chỉ một đời sống tinh thần có thật
từng ngự trị trong không ít con người, mà người viết bài này liên tưởng
đến, khi đọc bài viết "Cần có những Kim Ngọc mới) của tác giả Đỗ Chí
Nghĩa đăng trên VietNamNet ngày 7-10 mới đây, nhân bộ phim Bí thư Tỉnh
ủy, đang phát trên VTV1.
Bộ phim được khái quát, được dựng nên từ
cuộc đời của một con người có thực, và đã trở thành một nhân vật lịch
sử. Đó là ông Kim Ngọc, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phú, một người lãnh
đạo ở cơ sở, đi đầu trong công cuộc Đổi mới với chủ trương "khoán hộ"
(giao ruộng đất cho nông dân). Sau này, chủ trương đó làm cơ sở cho việc
ra đời chính sách "Khoán 10", góp phần kích thích sự phát triển nông
nghiệp, đem lại lợi ích cho người lao động.
Nhưng cũng chính vì "đi trước thời đại"
mà ông Kim Ngọc, con người có cái tên gọi rất đáng quý, lại bị thời đại
của ông- của cơ chế quản lý bao cấp, cho "lên bờ xuống ruộng": Bị kiểm
điểm, và phải tự phê bình nghiêm túc. Tháng 5 năm 1977, tại Đại hội Đại
biểu Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phú lần thứ III, ông xin rút khỏi chức Bí thư
Tỉnh ủy Vĩnh Phú. Năm sau, 1978, ông về hưu.
Những năm tháng của thời bao cấp, hình
thức kiểm điểm thì nhẹ nhàng, nhưng "bóng ma" của sự kiện đó thật kinh
khủng với một con người từng có quyền chức cao cấp như ông. Chắc chắn,
nó ám ảnh không ít những cán bộ lãnh đạo khác có đầu óc sắc sảo, có khát
vọng đổi mới, muốn tìm kiếm một lối "thoát nghèo" cho dân tộc, nhưng
cũng vì thế mà không dám đánh đổi cả thanh danh lẫn "nồi cơm" của gia
đình, vợ con, của chính mình.
Bi kịch một dân tộc chậm phát triển thì rất thực, còn cái ám ảnh thì rất "ảo", nhưng lại mang sức nặng ngàn cân!
Vì thế, cho dù hiện nay, cơ chế quản lý
xã hội đã đi được những bước dài trong công cuộc Đổi mới, chúng ta vẫn
luôn phải đối mặt với một thực tế đáng buồn này: "Nhiều cán bộ được
đánh giá là liêm khiết, trong sạch nhưng nhìn kỹ thì hầu như họ không
làm gì, không va chạm với ai, chỉ thủ thế, chờ thời... Thái độ "trung
dung" ấy rất "ăn điểm" trong bối cảnh cơ chế, chính sách còn nhiều bất
cập...Chính cái "trung dung" ấy lại cản trở sự phát triển, khiến mọi
việc chùng chình, thiếu dứt khoát và minh bạch".
Và vì thế, "Những người đứng ở
"khoảng giữa", chung chung, vô thưởng vô phạt- cái sản phẩm bao cấp nặng
nề đó hoá ra vẫn khá phổ biến trong công tác cán bộ hiện nay. Không ít
người sống nhàn nhạt, không bản sắc, không chính kiến, nhưng "sống khoẻ"
vì "bên nào" cũng cần họ"
Họ - có thể sống khỏe, rất khỏe. Nhưng
dân tộc thì yếu, quốc gia thì yếu - bởi sự trì trệ, không phát triển
nổi, không ra khỏi cái "bẫy trung bình".
Cũng vì thế, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh
Phú Kim Ngọc không còn sống, nhưng tên tuổi ông, nhân cách lãnh đạo vì
dân của ông, vào lúc này, lại được nhắc nhớ đến, được suy ngẫm, không
phải chỉ như một con người cụ thể, mà như một "hiện tượng". Người lãnh
đạo dám dũng cảm đổi mới tư duy trì trệ, xơ cứng và bảo thủ của chính
mình, để hành động trước đòi hỏi của cộng đồng đói nghèo, tụt hậu.
Từ chủ trương "chui" của một địa phương,
biến thành chính sách công khai một quốc gia. Sự vinh danh ông - Huân
chương Hồ Chí Minh cao quý được nhà nước truy tặng mới đây là sự ghi
nhận đúng đắn.
Chúng ta có thể không có nhiều những con
người Kim Ngọc cụ thể, nhưng rất cần có những tư duy và phẩm cách Kim
Ngọc trong các quan chức lãnh đạo, trước hết là với ngành mình.
Sự đổi thay số phận một cộng đồng dẫn
đến đổi thay số phận một dân tộc, bắt đầu từ sự ý thức và dũng cảm nhìn
nhận ra những vật cản trong tư duy của chính mình. Sự đổi thay ấy, vẫn
rất cần cả trí và dũng. Trí để sáng suốt nghĩ đúng, hợp quy luật phát
triển. Dũng để đủ nghị lực, bản lĩnh vì dân, dấn thân...
Nhưng muốn vậy, xã hội ta cũng cần phải
có một không khí sinh hoạt tinh thần mới, văn minh và văn hóa, sòng
phẳng và minh bạch. Đó là người có thẩm quyền biết lắng nghe và tôn
trọng những ý kiến khác biệt, đừng vội vã "quy chụp" cấp dưới.
Bởi mất vợ, có khi nhiều bác càng
...thích, thích lắm, vì biết đâu sẽ có vợ mới (!). Nhưng mất lập trường
là mất... "tất cả". Mà rất hiếm ai có thể chấp nhận mất tất cả, để mà
"dấn thân".
Chân lý không phải ở kẻ mạnh, chân lý ở
thực tiễn. Câu chuyện "ông Kim Ngọc" là bài học lịch sử hiện đại, nhãn
tiền rất đắt giá, sâu sắc, thấm thía.
Nhưng đời nay, có nhiều người dám "dấn
thân" như ông Kim Ngọc không? Có nhiều người có cả trí và dũng để vì
dân, quên thân không?
"Con đẻ", "con rơi" và câu chuyện "khôn nhà dại chợ"
Cơ chế quản lý thị trường trẻ trung đã
thay thế cho cơ chế quản lý bao cấp già lão hơn 20 năm rồi. Nhưng hình
như chàng kinh tế thị trường vẫn chưa trưởng thành? Mới đây, ngày 7-10,
TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam trả lời phỏng vấn
của VietNamNet với những phát ngôn cực kỳ ấn tượng, lý giải sự "chậm
lớn" của "chàng".
TS Trần Đình Thiên cho rằng: "Kinh tế
tư nhân ở Việt Nam chưa được đối xử như một động lực tăng trưởng. Có
lẽ, điều ấy bắt nguồn từ một định kiến, thiên kiến, một sự "đóng đinh"
vào quan niệm về vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước.
Bởi theo TS Trần Đình Thiên, "Doanh
nghiệp tư nhân chiếm tới 95% tổng số doanh nghiệp (DN) Việt Nam, nhưng
vốn liếng chỉ chiếm có 30% thôi, còn lại, 50% là của khu vực nhà nước và
còn lại là khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). 90% số doanh
nghiệp tư nhân đó lại là nhỏ và vừa, nhưng là theo tiêu chuẩn Việt Nam.
Còn nếu theo chuẩn quốc tế, thì đó là những DN siêu nhỏ, li ti".
Nhìn tổng thể, quy mô như thế chứng
tỏ trình độ còn yếu, thậm chí rất yếu. Mặc dù vậy, đóng góp của khu vực
tư nhân lại có giá trị rất lớn. Khu vực này tạo ra rất nhiều việc
làm....Trong khi đó, khu vực nhà nước chỉ tạo việc làm cho chưa đến 10%
lao động. Còn nếu tính số làm việc trong DN nhà nước có lẽ chỉ khoảng
5%"...
Rõ ràng, với cách cư xử như vậy, chỉ có
thể nói các DN nhà nước hiện vẫn là con đẻ, các DN tư nhân hiện vẫn
là... con rơi. Mà con đẻ thì nó có hư có hỗn, có làm thất thoát đến tồi
tệ tiền thuế của dân thì vẫn phải thương, phải cho tiền nuôi dưỡng
tiếp...
Cũng chính vì được chiều chuộng, ưu đãi,
mà những thằng con đẻ này luôn làm xã hội bất an, thậm chí phẫn nộ. Vì
có vụ tham nhũng, ăn cắp nào xảy ra tại các DN tư nhân- con rơi không,
hay chỉ xảy ra ở các thằng con đẻ- DN nhà nước?
TS Trần Đình Thiên đã chỉ ra cái cốt lõi của "phương pháp đối xử" nhất bên trọng, nhất bên khinh này. Đó là "Vấn
đề cơ chế...Xuất phát từ một cái nhìn thiên kiến từ trước để lại. Đến
khi chuyển sang thị trường, giải thích cho tường minh khái niệm "vai trò
chủ đạo" này lại không rõ ràng, có khi còn bị né tránh, "kiêng kỵ".
Quan niệm lĩnh vực chủ yếu, ngành
nghề ưu tiên, ngành mũi nhọn với vai trò chủ đạo của DNNN lẫn lộn nhau
quá, thậm chí, đồng nhất nhau. Kết cục là DNNN cứ đương nhiên như là
ngành mũi nhọn, ngành chủ lực. Do đó, được ưu tiên, ưu đãi mà không cần
phải biện luận gì thêm về hiệu quả... Cách làm như vậy chưa bảo đảm sự
minh bạch về thể chế, cơ chế".
Thế nhưng, hệ lụy không dừng ở đó. Việt
Nam chúng ta đã gia nhập WTO, nhưng có những chuyên gia kinh tế cho
rằng, trên trường quốc tế, Việt Nam vẫn chưa được công nhận có nền kinh
tế thị trường. Mà nếu vậy, nếu vẫn tồn tại sự đối xử bất công kiểu con
đẻ, con rơi với các thành phần kinh tế, thì có nước ngoài nào dám mạo
hiểm "đầu tư" cho sự "chậm hiểu, chậm lớn" của chàng trai kinh tế thị
trường Việt Nam không?
Người viết bài này hồi nhỏ rất hay bị
cha mẹ mắng vì cái tội đành hanh bắt nạt chị, bắt bẻ em, nhưng ra chợ
mua lần nào cũng bị hố: "Chỉ được cái khôn nhà, dại chợ!"
Hu...hu..."Khôn nhà, dại chợ". Các cụ nói cấm có sai!
"Có kiêng...có lợi"
Ngày 7-10, cũng trên VietNamNet có bài viết: "Bệnh trì trệ khi bầu cử vào mùa", nêu hiện tượng: "Cứ
gần đến mùa đại hội đảng, bầu cử quốc hội, hội đồng nhân dân...thì
"thời tiết chính trị" nóng dần lên, hầu như nhiều hoạt động trong đời
sống kinh tế xã hội bị chậm lại do sự trì trệ của các cơ quan quản lý".
Ôi, ôi. Cái "hiện tượng" này nó "trẻ
lâu" thế không biết. Vì nó có từ thời bao cấp, khi mà người viết bài
này còn rất non dại. Đến giờ, khuôn mặt người viết bài đã có nhiều "nếp
gấp thời gian" thì diện mạo "hiện tượng" này, nó vẫn y nguyên. Kính nể!
Còn nhớ ngày xưa, mỗi lần chuẩn bị bầu
bán, thì không khí xã hội nó náo nhiệt lắm. Cứ vào chợ, nhìn các hàng
thịt thì biết: Thủ lợn, lòng lợn, chân giò lợn...ê hề, mà thông thường
mặt hàng này hàng ngày rất khan hiếm. Thì ngược lại, ở các cơ quan công
quyền, không khí làm việc của nhiều vị lại "thủ thế" bấy nhiêu. Họ giống
như gái đẻ - yếu nên không dám ra gió. Mà gái đẻ thì như các bọ, các mệ
nhà ta luôn dặn: "Có kiêng có lành con ạ"
Y hệt nhà báo Trần Trọng Thức đã viết: "Với
các vị cho dù biết chắc chắn mình sẽ được "cơ cấu lại" thì vẫn có tâm
lý thủ thế. Vội vàng chi việc ký giấy phép cho dự án này, chương trình
nọ, bởi một sơ suất nhỏ có khi mất ghế như chơi. Bởi biết đâu ai đó đang
lăm le vị trí của mình và đang chờ một cơ hội để ra tay?
Những vị đang vận động và kỳ vọng vào
một vị trí cao hơn thì lại càng án binh bất động, chờ sau bầu cử, mọi
chuyện yên ổn rồi thì có muộn màng gì đâu chuyện quyền và lợi, lúc này
mà sơ sẩy một chút là hư chuyện.
Không chỉ những người có chức có
quyền mà ngay doanh nghiệp cũng có những tính toán. Một doanh nhân kinh
doanh bất động sản có tầm cỡ lâu nay đã quá quen với chuyện chạy chọt
vậy mà giờ đây cũng phải dè dặt trong chuyện chung chi. Bởi có thể
"đường dây" làm ăn sắp tới sẽ có sự đổi thay.".
Nhưng cũng không hẳn chỉ hoàn toàn là sự "kiêng cữ".
Ở một vị thế khác, không khí ấy nó hì hục, hối hả, hoan hỉ, háo hức. Hối hả như nhà báo Trần Trọng Thức viết: "Có
biết bao doanh nghiệp hưởng lợi từ sự ưu ái của những quan tham sắp
bước ra khỏi "vũ đài chính trị". Tâm lý vét chuyến tàu cuối giúp cho cả
hai bên cùng có lợi."
Nhưng dù "bước vào" hay "bước ra", thì
'cái ghế" vẫn luôn là nhân vật trung tâm, là miếng nam châm kỳ diệu. Nó
lặng lẽ, lạnh lùng, lầm lì, mà quyền lực vô biên. Nó hút tham vọng của
con người không giới hạn. Nó cũng lại chi phối không chỉ hành vi, cách
xử thế của một quan chức cụ thể, một doanh nghiệp cụ thể, mà còn toàn bộ
tâm lý, sức khỏe của xã hội. Ăn thủ lợn, nhưng phải "thủ thế". Thời thế
thế thời thời phải thế. Thì cái chuyện trì trệ trong các cơ quan quản
lý là chuyện 'đến hẹn em lại lên", các bác ạ!
Gái đẻ, đẻ ra con thì phải kiêng- có kiêng có lành
Cái ghế, đẻ ra...tiền, thì cũng phải kiêng- có kiêng... có lợi
Chỉ không biết diện mạo cái hiện tượng "thủ thế" này nó trẻ đến bao giờ nhỉ?
|
||||||||||
|