Các báo lớn trên thế giới vừa tiếp lửa cho 'quả bom' Wikileaks khi đồng loạt đăng tải một phần trong 250.000 văn bản ngoại giao Mỹ được trang này công bố, phơi bày những bí mật hậu trường nền ngoại giao toàn cầu. |
||||
|
Từ ngày 28/11, trang Wikileaks gây tranh cãi bắt đầu
công bố 250.000 thư tín bí mật do các nhân viên ngoại giao Mỹ gửi đi
khắp nơi. Ngoài việc chia sẻ với bàn dân thiên hạ trên trang web của
mình những tài liệu ngoại giao được đánh dấu "mật" hoặc "nhạy cảm" này,
Wikileaks còn gửi toàn bộ dữ liệu cho 5 tờ báo hàng đầu thế giới gồm các
ngôn ngữ khác nhau: New York Times (Mỹ), Der Spiegel (Đức), Le Monde (Pháp), Guardian (Anh) và El Pais (Tây Ban Nha).
Với sức mạnh và tầm ảnh hưởng của những cỗ máy truyền
thông khổng lồ trên, ngay lập tức tiết lộ của Wikileaks đã gây chấn động
thế giới theo cách mà Ngoại trưởng Italy Franco Frattini phải mô tả là
"vụ 11/9 tấn công vào nền ngoại giao thế giới". Còn Ngoại trưởng Mỹ
Hillary Clinton thì cho rằng đây là "đòn tấn công vào cộng đồng quốc
tế".
Dưới đây là những tiết lộ đáng chú ý về nền ngoại giao của Wikileaks:
Tấn công Iran
Một số nhà lãnh đạo Ảrập và đại diện ngoại giao của họ
được trích dẫn rằng đã hối thúc Mỹ phát động cuộc tấn công Iran nhằm
chấm dứt chương trình chế tạo vũ khí hạt nhân đáng ngờ của nước này.
Trong một bức điện tín tháng 4/2008, Đại sứ Ảrập Xêút tại Washington là
Adel al-Jubeir đã nhắc lại lời Quốc vương Abdullah rằng ông "thường
xuyên kêu gọi" Mỹ tấn công Iran.
Đại sứ al-Jubeir cũng cho biết quốc vương muốn Mỹ phải
"chặt đầu rắn" bởi "không thể tin được bọn người Iran". Bức thư tín
nhạy cảm này còn tiết lộ quan điểm ít cực đoan hơn của ngoại trưởng Ảrập
Xêút, người chỉ kêu gọi thắt chặt hơn nữa biện pháp trừng phạt Tehran.
Trong khi đó, trong cuộc gặp giữa Quốc vương Bahrain
là Hamad bin Isa al-Khalifa và tướng tư lệnh quân Mỹ tại vùng Vịnh David
Petraeus, quốc vương đã đề nghị Mỹ chấm dứt chương trình hạt nhân của
Iran "bằng mọi cách". Đây là thông tin rò rỉ từ bức điện tín do Đại sứ
Mỹ Adam Ereli gửi đi đề tháng 11/2009, trong đó có đoạn dẫn lời quốc
vương Bahrain: "Mối nguy hiểm của việc để chương trình hạt nhân diễn ra
đã nghiêm trọng hơn là việc chặn đứng nó".
Trong bức điện tín năm 2006, Thái tử tiểu quốc Abu
Dhabi thuộc Các tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) là Sheikh Mohammad
bin Zayed nói với người Mỹ rằng, ông tin Tổng thống Iran Mahmoud
Ahmadinejad "sắp đưa chúng ta tới chiến tranh".
Còn Bộ trưởng Quốc phòng Israel Ehud Barak tỏ ra sốt
ruột, khi nhân chuyến thăm của một đoàn nghị sĩ Mỹ tới Tel Aviv tháng
5/2009 đã cảnh báo rằng thời gian để ngăn chặn chương trình hạt nhân của
Iran đang sắp hết. Một bức điện tín do đại sứ Mỹ tại Israel gửi về
Washington một tháng sau đó mô tả: "Barak dự đoán khung thời gian từ 6
đến 18 tháng từ bây giờ để có thể ngăn chặn kịp thời việc Iran sở hữu vũ
khí hạt nhân. Sau khoảng thời gian đó, ông nói rằng bất cứ giải pháp
quân sự nào cũng đều gây ra những tổn thất phụ trợ không thể gánh nổi".
Nhà ngoại giao làm tình báo
Một bức điện tín ký tên Ngoại trưởng Hillary Clinton
gửi cho các nhà ngoại giao Mỹ đã yêu cầu họ thu thập thông tin về tiểu
sử và dữ liệu sinh trắc học, bao gồm scan tròng mắt (iris scans), mẫu
ADN và dấu vân tay của những quan chức cao cấp nhất tại Liên Hợp Quốc.
Các nhà ngoại giao Mỹ còn được yêu cầu tìm những thông
tin chi tiết về thẻ tín dụng, địa chỉ e-mail, mật khẩu và mã sử dụng
cho các mạng máy tính và hệ thống thông tin liên lạc chính thức của họ.
Những quan chức Liên Hợp Quốc mà các nhà ngoại giao Mỹ được yêu cầu phải
tìm hiểu thông tin gồm cả tổng thư ký, các phó tổng thư ký, chủ tịch
các cơ quan đặc biệt và cố vấn của họ, trợ lý cho tổng thư ký, chỉ huy
các chiến dịch hoà bình và chỉ huy lực lượng Liên Hợp Quốc.
Đặc biệt các nhà ngoại giao Mỹ được yêu cầu tìm thông
tin về "phong cách quản lý và ra quyết định" của Tổng thư ký Liên Hợp
Quốc Ban Ki-moon, cũng như phạm vi ảnh hưởng của nhà lãnh đạo này đối
với ban thư ký Liên Hợp Quốc.
Tổng cộng Wikileaks đã công bố ít nhất 9 chỉ thị theo
dõi tình báo tương tự cho các nhà ngoại giao Mỹ ở nhiều quốc gia khác
nhau, được ký tên cả đương kim Ngoại trưởng Hillary Clinton và người
tiền nhiệm Condoleezza Rice. Những nước mà giới ngoại giao Mỹ được yêu
cầu kiêm luôn nhiệm vụ điệp viên được nhắc đến có Bulgari, Israel,
Jordan, Syria và Ảrập Xêút.
Kế hoạch thống nhất bán đảo Triều Tiên
Những tài liệu của Wikileaks công bố cũng tiết lộ sự
thất vọng ngày càng tăng của Bắc Kinh đối với cách thức hành xử của
Triều Tiên, thể hiện qua việc một đại sứ Trung Quốc cảnh báo rằng chương
trình hạt nhân của Bình Nhưỡng là "một mối đe doạ tới toàn bộ nền an
ninh thế giới".
Các tài liệu cũng cho thấy nhiều quan chức Trung Quốc
bắt đầu nghĩ rằng bán đảo Triều Tiên nên được thống nhất dưới sự điều
hành của Seoul. Giới chức Mỹ và Hàn Quốc còn thảo luận với nhau về các
kế hoạch thống nhất bán đảo Triều Tiên với việc sụp đổ của chính quyền
miền bắc.
Bí mật của các nhà lãnh đạo thế giới
Các tài liệu của Wikileaks đề cập đến một loạt các nhà
lãnh đạo nổi tiếng trên thế giới với những mô tả không dễ lọt tai của
giới ngoại giao. Thủ tướng Italy Silvio Berlusconi bị một nhà ngoại giao
Mỹ tại Rome mô tả là "vô tích sự và phù phiếm với tư cách là một nhà
lãnh đạo châu Âu hiện đại". Giới ngoại giao Mỹ cũng có ấn tượng thiếu
thiện cảm với Thủ tướng Đức Angela Merkel, khi mô tả người phụ nữ quyền
lực bậc nhất thế giới này là "không ưa mạo hiểm và thiếu sáng tạo".
Một bức thư tín đề năm 2009 từ đại sứ quán Mỹ tại
Tripoli (Libya) đã cho rằng nhà lãnh đạo quốc gia Bắc Phi Muammar
Gaddafi "có mối lo sợ rõ ràng hoặc không thích sống trên các tầng trên
của nhà". Theo đó ông Gaddafi "phải phụ thuộc nặng nề" vào nữ y tá
Ukraine của mình, người được mô tả là cô gái tóc vàng khiêu gợi. Giới
ngoại giao Mỹ cũng "buôn" với nhau về phỏng đoán hai người đang vướng
vào mối quan hệ lãng mạn.
Còn Thủ tướng Zimbabwe Morgan Tsvangirai được ngợi
khen là "người đàn ông dũng cảm" trong một bức điện tín do Đại sứ Mỹ tại
Harare là Christopher Dell gửi năm 2007. Trong một bức điện tín khác,
Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe lại được giới ngoại giao mô tả "gã già
điên khùng".
Năm 2008, các nhân viên trong đại sứ quán Mỹ tại
Matxcơva thì tưởng tượng Tổng thống Nga Dmitry Medvedev đang đóng vai
Robin còn Thủ tướng Vladimir Putin đóng vai Người dơi (trong tác phẩm
điện ảnh Robin là em và ít quyền năng hơn Người dơi). Các bức thư tín
cũng chứa đựng những bình luận về mối quan hệ đặc biệt gần gũi giữa Thủ
tướng Italy Berlusconi và ông Putin.
Bên cạnh đó, một loạt các nhà lãnh đạo nổi bật khác
của thế giới chịu chung số phận khi bị giới ngoại giao Mỹ "săm soi" bằng
những lời lẽ khó nghe, như việc Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il bị giễu
cợt vì sức khoẻ kém sau một cơn đột quỵ và Tổng thống Iran Mahmoud
Ahmadinejad thì bị coi là "Hitler".
Những cáo buộc Trung Quốc
Tháng 11/2007, Mỹ đã hối thúc Bắc Kinh ngăn chặn một
lô hàng gồm các bộ phận của tên lửa đạn đạo từ Triều Tiên tới Iran, theo
một thư tín ngoại giao do báo Anh Guardian đăng tải từ nguồn
cung cấp của Wikileaks. Lô hàng này đang được vận chuyển qua ngả Bắc
Kinh và Washington yêu cầu "một câu trả lời cụ thể" với đề nghị ngăn
chặn của họ.
"Chúng tôi đánh giá rằng cách tốt nhất để ngăn chặn
những lô hàng như thế này trong tương lai là giới chức Trung Quốc cần
phải hành động. Điều đó sẽ khiến sân bay Bắc Kinh trở thành điểm trung
chuyển ít thân thiện hơn đối với những lô hàng như thế", bức thư tín
ngoại giao của Mỹ tuyên bố.
Trung Quốc cũng được đề cập đến trong một bức thư tín ngoại giao khác do New York Times
đăng tải, liên quan đến cáo buộc nước này đang sử dụng chiến dịch tấn
công hệ thống máy tính trên quy mô lớn. Bức thư cho rằng một mạng lưới
các hacker và chuyên gia an ninh mạng tư nhân đã được Trung Quốc trưng
dụng từ năm 2002 và họ đã tấn công vào mạng máy tính của chính phủ và
các công ty Mỹ.
Bức thư tín nhạy cảm do Wikileaks công bố này còn
trích dẫn "một đầu mối Trung Quốc" nói với đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh
rằng chính phủ Trung Quốc đứng đằng sau vụ tấn công hệ thống máy tính
của trang Google tại Trung Quốc vào tháng 1 năm nay.
Kho hạt nhân của Pakistan
Những bức thư tín ngoại giao từ Wilileaks do New York Times
đăng tải cho thấy Mỹ đã lo ngại về việc chất phóng xạ trong các nhà máy
điện hạt nhân của Pakistan có thể được sử dụng trong các vụ tấn công
khủng bố. Các tài liệu này còn tiết lộ việc Mỹ đã nỗ lực lấy đi nguyên
liệu uranium được tinh chế ở mức độ cao từ một lò phản ứng phục vụ
nghiên cứu tại Pakistan từ năm 2007.
Trong một bức điện tín đề tháng 5/2009, đại sứ Mỹ tại
Pakistan Anne W Patterson cho biết Pakistan đã từ chối cho các chuyên
gia hạt nhân Mỹ tới thăm. Bà dẫn lời một quan chức Pakistan nói rằng
Islamabad coi việc dỡ bỏ các thanh nhiên liệu hạt nhân tại nước này
"giống như là Mỹ đã lấy đi vũ khí hạt nhân của Pakistan".
Muốn gặp Obama phải nhận tù nhân
Những bức thư tín của giới ngoại giao Mỹ còn tiết lộ
việc nhiều nước đã thảo luận về việc họ có nhận tù nhân từ nhà tù
Guantanamo, nơi chuyên giam nghi phạm khủng bố của Mỹ, hay không. Trong
đó lãnh đạo Slovenia đã được gợi ý rằng muốn có cơ hội được gặp Tổng
thống Barack Obama thì phải nhận một tù nhân do nhà tù khét tiếng nói
trên "xuất kho".
Một quốc đảo nhỏ bé ở Nam Thái Bình Dương là Kiribati
thì nhận được đề nghị hỗ trợ hàng trăm triệu USD về thương mại nếu chịu
giúp Mỹ giam tù nhân Guantanamo. Còn Bỉ thì được hứa hẹn "cách thức rẻ
tiền nhất để có thể giành được vị trí nổi bật tại châu Âu" nếu chịu giúp
đỡ Washington giải quyết vấn đề tương tự.
Cũng liên quan đến nghi phạm khủng bố, một bức điện
tín gửi đi từ đại sứ quán Mỹ tại Berlin năm 2007 đề cập đến vụ một công
dân Đức bị nhầm là nghi phạm al-Qaeda và bị bắt tại Macedonia năm 2004,
sau đó được đưa tới một nhà tù bí mật của CIA. Tài liệu này tiết lộ sau
đó Mỹ đã phải cố gắng thuyết phục Đức không phát lệnh truy nã quốc tế
đối với các nhân viên CIA có liên quan đến vụ nhầm lẫn này.
|
||||
|
|
Thứ Năm, 7 tháng 7, 2011
Những tiết lộ 'động trời' của Wikileaks
